Năm 2024 là năm đầy thách thức nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho ngành phân bón Việt Nam. Với lượng nhập khẩu tăng mạnh, Việt Nam đã đảm bảo được nguồn cung phân bón cho nông nghiệp, nhưng vẫn cần phải đối mặt với những vấn đề về giá cả, chi phí vận chuyển và sự phụ thuộc vào nguồn cung quốc tế.
Trong năm 2024, nhập khẩu phân bón của Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể cả về khối lượng và kim ngạch, phản ánh nhu cầu lớn trong ngành nông nghiệp và sự phụ thuộc vào nguồn cung quốc tế. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã nhập khẩu trên 2,58 triệu tấn phân bón, với kim ngạch đạt 838,34 triệu USD. So với cùng kỳ năm 2023, khối lượng nhập khẩu tăng 51,9% và kim ngạch tăng 42,3%. Tuy nhiên, giá trung bình phân bón đã giảm 6,3%, xuống còn 324,4 USD/tấn.
Việt Nam nhập khẩu phân bón chủ yếu từ hai thị trường lớn là Trung Quốc và Nga. Trong 6 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc chiếm tới 40% tổng lượng phân bón nhập khẩu với hơn 1,03 triệu tấn, trị giá gần 296 triệu USD. Mặc dù lượng phân bón từ Trung Quốc tăng 21,1% so với năm trước, giá trung bình đã giảm khoảng 10,8%, phản ánh xu hướng giảm giá trong năm 2024. Nga đứng thứ hai, chiếm 12,4% tổng lượng nhập khẩu với 362.326 tấn, trị giá 164,11 triệu USD. Lượng nhập khẩu từ Nga tăng mạnh 430,7% nhưng giá trung bình cũng giảm 14%.
Ngoài ra, Việt Nam còn nhập khẩu phân bón từ các thị trường như Israel và Lào. Đáng chú ý, nhập khẩu từ Israel tăng mạnh với mức tăng trưởng lên tới 3.028% về lượng và 711% về trị giá so với cùng kỳ năm trước, phản ánh xu hướng mở rộng nguồn cung từ các thị trường mới.
Có nhiều yếu tố thúc đẩy lượng nhập khẩu phân bón tăng mạnh trong năm 2024. Đầu tiên, sự phục hồi của ngành nông nghiệp sau đại dịch và nhu cầu sản xuất cao đã làm tăng nhu cầu về phân bón. Bên cạnh đó, các yếu tố địa chính trị và kinh tế, như cuộc xung đột Nga - Ukraine và sự biến động giá cả nguyên liệu trên thị trường quốc tế, đã khiến nguồn cung nội địa không đáp ứng đủ, buộc Việt Nam phải tăng cường nhập khẩu.
Ngoài ra, việc giá phân bón trên thế giới có xu hướng giảm nhẹ trong năm 2024, với mức giảm khoảng 6,3% so với năm trước, cũng tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam nhập khẩu nhiều hơn để đảm bảo nguồn cung trong nước.
Mặc dù lượng nhập khẩu phân bón tăng mạnh, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Đầu tiên là sự phụ thuộc lớn vào nguồn cung quốc tế, đặc biệt từ các thị trường như Trung Quốc và Nga, khiến giá cả và nguồn cung dễ bị tác động bởi biến động địa chính trị và thị trường quốc tế. Thêm vào đó, mặc dù giá phân bón trên thị trường quốc tế có xu hướng giảm, chi phí vận chuyển và các yếu tố khác như biến động tỷ giá vẫn tạo ra nhiều áp lực cho các doanh nghiệp nhập khẩu.
Tuy nhiên, với việc tiếp tục đầu tư vào công nghệ sản xuất phân bón nội địa và các chính sách hỗ trợ từ chính phủ, Việt Nam đang kỳ vọng sẽ giảm bớt sự phụ thuộc vào nhập khẩu và tăng cường năng lực sản xuất trong nước. Ngoài ra, Hiệp hội Phân bón Quốc tế (IFA) cũng dự báo rằng tiêu thụ phân bón toàn cầu trong năm 2024 sẽ tăng khoảng 4%, điều này có thể tạo ra nhiều cơ hội cho Việt Nam tiếp cận các nguồn cung phân bón với giá cả cạnh tranh hơn.
Năm 2024 là năm đầy thách thức nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho ngành phân bón Việt Nam. Với lượng nhập khẩu tăng mạnh, Việt Nam đã đảm bảo được nguồn cung phân bón cho nông nghiệp, nhưng vẫn cần phải đối mặt với những vấn đề về giá cả, chi phí vận chuyển và sự phụ thuộc vào nguồn cung quốc tế. Để duy trì ổn định và phát triển bền vững, ngành phân bón Việt Nam cần có các biện pháp giảm thiểu rủi ro từ nhập khẩu và nâng cao năng lực sản xuất nội địa.
ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM